Nieuwe vleugel geeft Jenaplanschool lucht

GEMERT-BAKEL - Ik wist niet dat het zo gebeurde. Gelukkig beoefen ik een leerzaam vak. Woensdagmiddag was ik getuige van het ondertekenen van een proces-verbaal bij het gereedkomen van de uitbreiding van Jenaplanschool de Pandelaar. Twee mensen plaatsten hun handtekening onder een overeenkomst: Jan Vullings, projectbegeleider namens bouwbedrijf Ponjé uit Handel en Jo van Gaal, ambtenaar onderwijszaken voor de gemeente Gemert-Bakel. Daarmee droeg de aannemer de verantwoordelijkheid voor de voltooide school officieel over aan eigenaar Gemert-Bakel. De gemeente op haar beurt geeft het schoolgebouw in bruikleen aan het schoolbestuur van De Pandelaar. De Ds. Swildensschool en Jenaplanschool De Pandelaar zijn de enige basisscholen in onze gemeente die niet vallen onder NOVEM, de Stichting voor Katholiek Primair Onderwijs Gemert-Bakel.

In mijn hoedanigheid van verslaggever voor radio en krant bezocht ik in de loop der jaren alle basisscholen die Gemert-Bakel rijk is. Een van mijn favoriete schoolgebouwen was en is de Jenaplanschool aan de Pandelaar. Ik heb nu eenmaal een zwak voor panden die historie ademen. Waar ik mij altijd al over verbaasde was het feit dat, daar waar nieuwere scholen konden beschikken over allerhande luxe en comfort, de Jenaplanschool zich moest behelpen met een krengelhok als directiekamer, een dubbele werkkast als keukentje en een toiletblok waar je niet vrolijk van werd. Daar stond tegenover dat de 6 aanwezige klaslokalen ruim bemeten waren en dat de school kon beschikken over een riante gemeenschapsruirnte. Hoe het ook zei, de school maakte een wat misdeelde indruk.

Als een vis in het water

In die toestand is onlangs verandering gekomen en dan druk ik mij voorzichtig uit. Jenaplanschool de Pandelaar heeft er een nieuwe vleugel bij. Deze omvat een prachtige gemeenschapsruimte met podium (zoals je bij vooroorlogse scholen zelden aantreft.), een bijzonder fraai klaslokaal, een ruim bemeten lerarenkamer en een hygienische toilet-groep met douche. In de oude gemeenschapsruimte is eveneens een nieuw klaslokaal verschenen. Het grenst aan een directiekamer waar directeur Jan van der Veen zich een dolfijn in open zee waant in plaats van een gup in een oude, benauwde viskom. Tot bij de feestelijke opening op 27 september 2002, Jan!

Een andere insteek

Vandaag volg ik het spoor van de architect en de assistent-architect. Dr. Ahmed Elkady maakte het ontwerp van de Jena-aanbouw en zijn collega Peter Cue was nauw betrokken bij de uitwerktng ervan. Ahmed EIkady, geboortig in Egypte, studeerde in de Verenigde Staten en wilde zich daarna vestigen in Nederland. Bij hun zoektocht in de omgeving van Eindhoven vielen de Elkadys voor de charmes van Gemert. De heer Ahmed Elkady heeft er nu een “bureau for architectural design and visualization” in de Louis Couperusstraat. Zijn zoon, die op de Jenaplanschool zit, kwam op een dag thuis met het verhaal dat de schooI om ideeen voor een ingrijpende verbouwing verlegen zat. Aan ouders werd gevraagd creatief mee te denken aan de oplossing van het ruimtegebrek. Dit was een kolfje naar Elkady's hand. Hij keek, keek nog eens, en kwam met een aantal opvaIIende schetsen op de proppen. Waar iedereen ging voor een doorbraak aan de achterzijde van de school, daar ging Ahmed Elkady voor een vleugel aan de voorzijde, de straatkant. De architect: "Ik was van mening dat een besloten speelplaats aan de eigenheid van de school kon bijdragen. Aan de voorkant lagen unieke gebruiksmogelijkheden.” Hij wist de verantwoordelijken voor zijn visie te winnen. Hem viel de opdracht ten deel.

De beleving van het geheel

De architect kiest voor klassieke of futuristische vormgeving naar gelang de bouwomgeving daar om vraagt. In het geval van de Jenaplanschaol was het voor Elkady zaak aan te sluiten bij de bijzondere atmosfeer van de Pandelaar. Op basis van de eerste schetsen kreeg hij groen licht van de buurtbewoners. Vandaag zijn we een aantal maanden verder en beleven de resultaten van zijn werk. Iedereen is het er over eens dat Elkady het oude (1938) en het nieuwe gedeelte (2002) tot een harmonieus geheel heeft weten samen te voegen. Zelfs letterlijk, gezien de gekozen steen en het metselwerk in zogenaamd Vlaams verband. Heemkundigen zijn enthousiast over de uiterlijke verschijningsvorm. Onderwijskundigen roemen de innerlijke kracht. Natuurlijk zijn er, omwille van de financiën en de werkbaarheid, compromissen gesIoten. De wisselwerking tussen de aannemer en de architect was voorbeeldig te noemen. De vaklieden van Ponjé kwamen met briljante bijdragen. Alle bouwende partijen bleken te beschikken over hetzelfde oog voor het detail.

In ballans met zichzelf en één met de omgeving

Je ziet het niet meteen maar je beleeft het wel, de verborgen schoonheden en slimmigheden van de nieuwe vleugel. Ik ben de leek die luistert naar wat het welwillend architectenduo ten berden brengt. “De probleemstellingen op basis van de traditionele bouwstijl zijn benadert middels moderne bouw-methoden. Er moest onder een bijzondere hoek worden aangesloten op de bestaande kap-constructie. Very tricky. Hout was te kostbaar. Staal bracht uitkomst. Het scheppen van een evenwichtige bouwkundige eenheid, daar ging het ons om. Ze zijn nog niet genoemd... de kinderen. Hun welbevinden was bij de realisatie van dit project een belangrijk uitgangspunt. De positionering van de teamkamer is een goed voorbeeld van omgangsgemak. In één oogopslag kunnen de meesters en juffen de hele speelplaats overzien. Openslaande rarnen maken snelle uitwisseling mogelijk. Alles is ruirn van opzet. De kleurstellingen zi]n warm en vriendelijk en vertrouwde elementen accentueren de overgang van oud naar nieuw" Een gesprek gevoerd in een mengelmoes van Nederlands en Engels rnet twee heren “with a satisfied mind.”

De Pandelaar op vleugels gedragen

Volgend schooljaar trekt hij weer twee maal per week: de kinderkaravaan rnet stoelt]es van de klaslokalen naar de gemeenschapsruimte. De groepsvieringen met alle stamgroepen is voor van het Jenaplanonderwijs een heilzaam aspect.  Basisschool De Pan-delaar mag zich verheugen in een toenemende belangstelling. Die zal er met zo’n uitnodigend gebouw niet minder op worden. Voor een bedrag van circa 1,6 miljoen gulden is een goede prijs/kwaliteitsverhouding verkregen waar de Gemertse gemeenschap zich geen buil aan valt. Het team kan opgelucht ademhalen Door de vernieuwingen op beide vleugels is de hele school naar een hoger plan getild. Dat kan het plezier in het werk en dus de kwaliteit van het onderwijs alleen maar ten goede komen.  Een karwei als dit kIaar je niet alleen. Naast de heren Elkady en Cue waren projectbegeleiders en bouwbegeleiders als P. Hanssen en L. van Capellen absoluut onmisbaar. Met namen noemen is het oppassen geblazen. Je ziet zo iemand over het hoofd. Over de zelfwerkzaamheid van de teamleden, de ouders en concierge Harrie v.d. Zanden valt een apart hoofdstuk te schrijven. Of ik daar geen zin in heb? Jawel... maar nu even niet...